podcast 1 ‘Duurzaam boeren -maar dan leuk’ volgens onderzoekers. Luister nu op Foodlog

“Sommige mensen zeggen: dan maak je toch alle productie biologisch? Dat is niet wat wij beogen. Wij willen juist op een integrale manier duurzaamheid verbeteren.” 

-Wouter de Jong, over doelsturing met KPI’s op bedrijfsniveau

Doelsturing: Een universele set bedrijfskengetallen voor duurzaamheid

De Nederlandse landbouw heeft te maken met een veelvoud van ‘single-issue’ dossiers: stikstof, water, biodiversiteit, klimaat, dierenwelzijn. Op het erf komt alles samen. Het zorgt voor veel beperkingen, en soms zelfs elkaar tegensprekende regels. De nadruk op beperkingen, in combinatie met een onzekere toekomst en krimp, werken demotiverend. Daarom de vraag: hoe maken we duurzaamheid LEUK voor de boer? Want uiteindelijk moet de boer het doen. Deze aflevering horen we van onderzoekers hoe zij denken dat duurzaam boeren leuk wordt. 

Gespreksleider Josien Kapma spreekt met Wouter de Jong en Joan Reijs, respectievelijk  strateeg bij adviesbureau Boerenverstand en senior onderzoeker bij Wageningen Research. Wat zijn de voordelen van een set nieuwe kengetallen, een gemeenschappelijke taal voor duurzaamheid?

“Hoe kun je indicatoren ontwikkelen die daadwerkelijk borgbaar zijn en te valideren? Dan kan je er ook op gaan belonen. Dan kan je erop gaan waarderen, misschien zelfs ontheffingen op verlenen. Dat zijn allemaal dingen waar boeren erg op aanslaan.”

Joan Reijs noemt in één zin de grootste moeilijkheid en de grootste belofte van doelsturing met KPI’s. Als de duurzaamheid van een boerenbedrijf ‘gemeten’ kan worden, ontstaat een waaier aan mogelijkheden -maar is zo’n meting betrouwbaar te krijgen?

Het project BoerenKPI werkt aan gestandaardiseerde kritische prestatie-indicatoren (KPI’s) die de prestaties van individuele bedrijven meetbaar maken op meerdere aspecten tegelijkertijd, zoals milieu, klimaat, bodem, dierenwelzijn en biodiversiteit. Dit integrale dashboard biedt inzicht en helpt afwenteling van problemen te voorkomen. Het geeft boeren de vrijheid om zélf te kiezen welke managementmaatregelen of innovaties het beste passen bij hun bedrijf om resultaten te behalen.

Deze gemeenschappelijke taal kan het gesprek tussen boeren, overheid, marktpartijen en maatschappelijke organisaties faciliteren, en zo de weg vrijmaken voor beloning en waardering van duurzaamheidsprestaties. En die hoeven niet allemaal één en dezelfde kant op te zijn. Wouter de Jong: “Sommige mensen zeggen: dan maak je toch alle productie biologisch? Dat is niet wat wij beogen. Wij willen juist op een integrale manier duurzaamheid verbeteren.” Dat betekent dat voor gebieden die sterk overbelast zijn met stikstof andere oplossingen nodig zijn dan voor gebieden waar bodem en water een intensieve landbouw goed aan kunnen. 

Ontdek hoe dit perspectief een duurzaam voedselsysteem haalbaar maakt, en zinvol kan maken voor de agrarische ondernemer. Luister naar de podcast en ontdek een veelbelovende route voor de Nederlandse landbouw.

Deze podcast is te beluisteren op Foodlogs podcast kanaal en op spotify bij Studio Foodlog